Đậu đen (danh pháp hai phần: Vigna cylindrica Skeels hay là Vigna unguiculata Walp. subsp. cylindrica (L.) Verdc.), thuộc phân họ Đậu (Faboideae), có tên thuốc theo Đông y là ô đậu, hắc đại đậu, hương xị.
Đậu đen là loài cây phân họ Đậu mọc hằng năm, toàn thân không lông. Lá kép gồm 3 lá chét mọc so le, lá chét giữa to và dài hơn lá chét hai bên. Hoa màu tím nhạt. Quả giáp dài, tròn, trong chứa 7 đến 10 hạt màu đen.
Tại Việt Nam, ngoài giống cây trồng thường thấy có màu đen, còn gọi là đậu dải đen, có nhiều giống cho hạt có màu khác như đậu đỏ, đậu trắng, đậu trứng cuốc, đậu mắt cua, đậu trắng Lạng Sơn, đậu dải trắng rốn đỏ, đậu dải trắng rốn đen.
Là thực phẩm chăm sóc tóc tốt, giúp chữa trị tóc bạc sớm rất công hiệu. Đỗ đen giàu đạm, các vitamin và khoáng chất giúp cải thiện sắc độ màu tóc, hạn chế nguyên nhân gây bạc tóc sớm. Đỗ đen giúp nuôi dưỡng tóc, mang lại cho người bạc tóc mái tóc đen mượt hơn.
